Умира Мртвото Море

Секоја година нивото на водата во Мртвото Море е пониско за еден метар, а во моментов неговата површина е само една третина од некогашната. Според многу научници на ова море му нема спас.

Мртвото море се наоѓа на Блискиот Исток, северно од Црвеното Море и на границата меѓу Израел на запад и Јордан на исток. Го исполнува тектонскиот ров во континенталната кора, кој одвојува две тектонски плочи – помалата Синајска и поголемата арапска плоча. На југ и на север, сливот е ограничен со еруптивни карпи. Реката Јордан се влева во Мртвото Море, а од него не тече ниту една река. Поради пустинската клима која доминира во оваа област, која вклучува многу ретки врнежи и редовни летни температури над 40°C, има големо испарување.

Водата што доаѓа од реката Јордан и повремените врнежи од дожд не се доволни за да се компензира многу високото ниво на испарување. Од 1960 година, Мртвото Море изгуби околу една третина од својата површина. Неодамна, поради намалениот доток на вода од Јордан, намалувањето е зголемено. Приливот на вода од реката Јордан е поврзан со климатските промени  но и со зголемените потреби на Израел и Јордан за вода за пиење и наводнување. Во моментов, Мртвото Море прима само 10 проценти од водата во споредба со претходните години. Во последните триесет години од 20 век, површината на езерото се намалила за околу 20 отсто. Нивото на водата постојано опаѓа со брзина од околу 1 метар годишно.

Полуостровот Лисан, кој порано го делеше езерото на северен и јужен дел, сега е дел од јужниот брег. На некогашниот јужен брег, денес има само остатоци од испарување во вид на вдлабнатини во облик на чинија исполнети со разни соли и минерали. Како што водата се повлекува, на површината на поранешното море останува бела солена земја и бројни многу опасни огромни кратери, создадени од уривањето на земјата поради топењето на солената земја при ретки, но силни дождови.

Мртвото Море ја достигнало својата најголема површина пред околу 10.000 години и оттогаш полека се намалува. Од 1930 година, има чести мерења на површината и нивото на Мртвото море. Во тоа време, областа беше 1.050 km², што е околу 75% поголема од површината што ја зазема денес односно 605 km². Нивото е за 40 метри повисоко од неговото сегашно ниво. Намалувањето се забрза од 1960 година.

Иако има сериозни обиди да се спаси, неговото исчезнување е најверојатно несомнено. Имаше идеи за поврзување на Мртвото со Црвеното Море преку канал, за да се замени водата што недостасуваше, но изградбата на каналот, која требаше заеднички да ја направат властите на Јордан, Израел и Палестина, беше напуштена. Мислењето на експертите е дека овој тип на канал би заменил само една петтина од водата што недостасува. Јордан моментално гради фабрика за бигор со намера да го зголеми снабдувањето со вода за пиење.

Просечната соленост на Мртвото Море е многу висока – таа е околу 32 проценти (околу 8,5 пати поголема од соленоста на Јадранот). Во најдлабокиот дел на Мртвото Море (најголемата длабочина е 298 m), каде што водата е многу густа и солена, вертикалното мешање на водата е многу слабо. Затоа, длабоката вода е неколку илјади години постара од површинската вода. Токму поради солта, условите за живот се речиси невозможни во самото море, но и покрај неговото крајбрежје каде што се таложи солта.

Во Мртвото Море можете само да лебдите, по можност не повеќе од 10 минути. По капењето потребно е солта веднаш да се измие со свежа вода, за исушените наслаги на сол да не создадат рани на кожата.

Претходна вестМВР: 15-годишник ги испраќал дојавите за бомби во Кавадарци од својот компјутер
Следна вестГерманската полиција бара жена од поранешна Југославија, украла повеќе од милион евра