Првата половина од оваа година ја започнавме „катастрофално“ со значителен број на сообраќајни незгоди со голем број на фатални последици, особено во населените места. Градот Скопје е лидер, после него следуваат другите градови. Неколку пати сум пишувал за европските проекти од големо значење за безбедноста во сообраќајот, кога се вршат споредби на градови со слична конфигурација или споредбени држави. Нашата доколку би ја споредувале со соседна Србија или Грција, повторно ние ке бидеме лидери по бројот на сообраќајни незгоди. – Зошто е тоа така? Дали се превземени доволни мерки?
Врвот во Европа го достигнува Швајцарија според безбедноста на патиштата за разлика од Австрија. Што ги прави швајцарските патишта толку безбедни? А од двете страни на границата е сосема поинаку. Австрија и Швајцарија се споредливи во многу аспекти: слично висок број на население, по околу 6 милиони регистрирани моторни возила. Алпска топографија, сезонски различни, понекогаш зимски услови на патиштата и туристички (транзитен) сообраќај го карактеризираат сообраќајот од двете страни на границата.
Сепак, постои особено впечатлива разлика во бројот на жртви во сообраќајот: Швајцарија евидентира – врз основа на бројот на жители – околу 40% помалку смртни случаи во сообраќајот од Австрија и затоа е на врвот во Европа и светот кога станува збор за безбедноста на патиштата, додека Австрија е само рангирана на средината на ЕУ. Деталната споредба на земјите меѓу Австрија и Швајцарија треба да донесе јасност: преку компаративна анализа на рамката на сообраќајното право, културно-социолошки размислувања на двете земји, споредба на бројките на несреќите и нивниот развој, репрезентативни онлајн анкети на 1.000 учесници во сообраќајот во Швајцарија и Австрија за нивните лични ставови и навики, споредба на двете национални програми за безбедност во сообраќајот.
Во споредба со ЕУ, Австрија во моментов е на третата најлоша позиција со нејзиниот висок процент на сообраќајни несреќи – околу две третини од сите смртни случаи на патишта се регистрирани во Австрија. Споредбата на сообраќајната култура меѓу Австрија и Швајцарија покажува впечатливи разлики во ставовите и однесувањето на учесниците во сообраќајот: додека возењето во пијана состојба се среќава со релативно ниски нивоа на прифаќање во двете земји, мислењата се разликуваат кога станува збор за брзината: на прашањето за надминување на максималната брзина граница во локалното подрачје, само 4,8% од швајцарските возачи на автомобили изјавиле дека тоа го правеле често или (речиси) секогаш, додека во Австрија оваа бројка е речиси три пати поголема 14,5%. Разликите во однос на прифаќањето се исто така впечатливи: во Австрија, цели 21,1% од анкетираните сметаат дека возењето со 70 км/ч со применливо ограничување на брзината од 50 е прифатливо, додека во Швајцарија само околу 5% сметаат дека е прифатливо. Дополнително, Австријците се со помислата дека брзото возење се казнува престрого – иако Австрија е една од земјите со најниски казни во Европа. Експертите ги доживуваат швајцарските учесници во сообраќајот како посовесни, дисциплинирани, поусогласени со правилата и загрижени за социјалните санкции.
Подеднакво карактеристично за мобилноста кај Швајцарец: потреба за хармонија, смиреност и обѕир кон другите. Според експертите, австриските учесници во сообраќајот премногу често ги тестираат границите кога станува збор за правилата и законите. Во сообраќајот се однесувале и поагресивно и несовесно. Преценувањето на себеси зад воланот е исто така голем проблем во Австрија. Додека швајцарските експерти се залагаа за поголема конзистентност и доследност во законодавството, администрацијата и санкциите. Швајцарските санкции за сообраќајни прекршоци се строги: Покрај подолгите суспендирање на возачките дозволи и значително повисоките парични казни, Швајцарија се заканува и со затвор, одземање возила и внесување во криминално досие. За разлика од Австрија, нема толеранции за казни за брзо возење.
Додека во Македонија она што ни е потребно е општа посветеност на сеопфатен пристап кон работата на безбедноста на патиштата што не се заснова на популарност или посебни интереси, туку се заснова на разумни и научни принципи – за безбедноста на сите учесници во сообраќајот.
